Hofjeswoningen Westeinde
In een van de oudste straten van Den Haag rehabiliteerde studio suit drie 19e-eeuwse hofjeswoningen - voorheen in gebruik als bedrijfsruimten en garages.
Ondanks de slechte staat van het pand bemerkten ze de cultuurhistorische waarde en charme van het hofje. Basis van de interventie was het bestaande, met de loop der tijd gevormde karakter van het gebouw – van de oorspronkelijke eenvoud van 19e-eeuwse arbeiderswoningen tot het industriële karakter van 20e-eeuwse bedrijfsruimten. Daaraan voegden ze een nieuwe laag toe - om hedendaagse, comfortabele stadswoningen te maken.
Met de transformatie tot stadswoningen leverden ze aantoonbaar toegevoegde waarde voor de opdrachtgever in een doordacht architecturaal ontwerp. Het project sluit aan bij studio suit’s voortgaande onderzoek naar hedendaagse interventies in bestaande gebouwen.
studio suit nomineerde zich met dit project voor de Reynaers projectprijs 2016.
Vermoedelijk zijn rond 1850 de eerste woninkjes in het exploitatiehofje aan het Westeinde gebouwd. De slechte woonomstandigheden waren berucht – de bewoners betaalden hoge huren voor kleine woningen zonder stromend water, verwarming en elektriciteit.
In tegenstelling tot de statige herenhuizen aan de straat die de hogere klassen huisvestten zijn de drie hofjeswoningen gebouwd in eenvoudige stijl, vrij van ornamenten. De begane grond was in gebruik als pakhuis. Men woonde op de verdieping terwijl het zoldertje onder de houten kap als opslag voor turf en hout werd gebruikt.
In 1961 zijn de huisjes onbewoonbaar verklaard en vertimmerd tot werkplaats, opslag en autostalling.
Hergebruik
Uitgangspunt bij transformatie was niet om het gebouw in originele staat te herstellen maar om voort te bouwen op de bestaande situatie. Zo is de stenen schil geheel behouden en hergebruikt.
Nieuwe ramen en deuren in geanodiseerd aluminium brengen ordening in de gevel en maken de woningindeling opnieuw leesbaar. Het strakke aluminium contrasteert mooi met het oude, ruwe pleisterwerk. Het industriële materiaal versterkt het karakter van het rechttoe rechtaan gebouwde pand, terwijl de warme champagnetint mooi bij de witte gevel past.
Van binnen zijn de woningen niet heel groot, daarom zit er veel denkwerk in de ideale plattegrond. Ze hebben de klassieke woningindeling omgedraaid - met slapen beneden en wonen boven. Zo blijft de woonverdieping vrij van verdere indeling in ruimtes voor een open plattegrond met flexibele woonruimte.
Comfortabel en gezond wonen
Moderne stadswoningen vragen om optimaal wooncomfort in een gezonde leefomgeving en minimalisatie van het energieverbruik. Ze beperkten het warmteverlies van de woningen door goede na-isolatie van de gebouwschil en nieuwe HR++ ramen. Een zuinige CV ketel in combinatie met vloerverwarming vermindert het verbruik verder.
Met een eenvoudig vraaggestuurd mechanisch ventilatiesysteem zorgen ze voor gezonde binnenlucht zonder dure bouwkundige ingrepen.
Minimale middelen - maximaal resultaat
Hergebruik van het bestaande gebouw was noodzaak. Ze pelden onbruikbare en vervallen bouwdelen af en voegden waar nodig een nieuwe, hedendaagse laag toe. Maximaal rendement met het beschikbare budget was het uitgangspunt.
Een subtiele benadering doch radicale transformatie - van armzalige arbeiderswoningen tot energiezuinige en comfortabele stadswoningen.
Oplevering | 2015 |
Projectteam | studio suit |
Opdrachtgever | Koenraadt Poorter |
Constructeur | Buro Broersma |
Adviseur installaties | Helm Ruijgt |
Bouwkunding aannemer | Kuyt/Van der Plas |